HUPOSTASIS
Kum 400 vel liem taa King James Version an inlet lai chun Hebrai 11:1 hi “Faith is the substance of things hoped for, the evidence of things not seen” tiin an inlet a. Hi taka ‘substance’ tia an inlet hi a Grik trong chun ‘Hupostasis’ ti a na. Hi Grik thumal umzie tak hi an hriet naw leiin an buoipui hle a. Grik tronga lekha ziek hluihaia inthoka a umzie hmu suok tumin an zong ngiel a, an hmu zo si naw a. Mihriem indawrna le sumdawngnaa thupui fûn tak nia an hriet leiin ‘substance’ tiin an inlet top niin an hril.
Revised Standard Version (RSV) chun hi chang hi, “Now faith is the assurance of things hoped for, the conviction of things not seen” tiin a sie ve thung a. NIV chun, “ Now faith is being sure of what we hope for and certain of what we do not see” a ti laiin, Jerusalem Bible (Roman Catholic Bible) chun, “Only faith can guarantee the blessings that we hope for, or prove the existence of the realities that at present remain unseen” a ti ve thung a. New English Bible (NEB) chun, “Faith gives substance (assurance) to our hopes, and makes us certain of realities we do not see” a ti bok.
Ei Baibul hmang lai chun, Lusei tronga mi a ngiel a ngana inletin, “Ringna chu thil beiseihai um ngeia hrietna, thil hmu lohai hrietchiengna a nih” tiin sie a na. Delhi Version-a chu “Ringna hi ei beiseihai hriet chiengna le ei la hmu naw hai hriet fiena a nih” tia sie a nih. Chik taka a Grik thumal umzie ei bi chun, Saptronga inlet le eini tronga inlet a ieng ieng khomin a ang chie a kawk phak naw vong. Hi hi thu inlet a khirkhanna le buoithlakna tak chu a nih.
KJV an inleta inthoka kum 300 hnung daiah Israel ram hmar tieng tien laia khuolbuk hlui, pilvutin a nel khum vong tah chu hnuoia inphum thil hlui dapa cho suoktu pawl arkhialawzis (archealogists) haiin an hmu suok a. Chu khuolbuka chun thir thingrem chikte an cho suok a. Hi thingrem sunga hin lekha poimaw tam tak a um a, chuonghai chu Roman mi, nu hausa le neinung pakhat ta a nih. Ama nu hin Israel ramah in le lo, hmun le hma tam tak a nei a, chuong lekhahai chu a thil neihai chu a neitu ngei a nizie hriltu le sukchiengtu a nih. Lekha phek tina chun a phek tontir lu tieng ‘Hupostasis” ti an ziek vong a. Hi hi Saptrongin ‘title deed’ an ti a. India rama ruok chu, Jamabandi ei ti a, chu lekhaa ‘PP’ ti inziek a um chun ‘Pukka Patta’ tina a nih Chu lekha neitu chu a ram neitu a ni a, kum hluna a ram neitu tak tak ruok chu Sorkar a ni dai thung a nih. Khaw lai rama khom a ram leilung po po neitu le chu chunga thuneitu tak chu Sorkar a nih. Kong danga hril chun, Jamabandi chu sorkarin a ram hluo thei dinga mi tu khom phalna a pekna lekha a nih. Chu lekha chu a nih Grik tronga ‘Hupostasis’ an ti chu.
Chu tak chu Hebrai ziektu hin ringna hrilfiena dingin a hmang a nih. Chuleiin, ngun thlukin hang bi inla, a hmaa ei hril tah ang khan, Saptrong le eini tronga ei inlethai hin a umzie an phur suok nawzie chu hre chieng thei ei tih. Hi hi a nih, thil inlet harsatna êm êm chu. A umzie ei hriet si, ei tronga thu mal intlukpui um si lo a um treu a, chuonghai chu a umzie kawk hnai tak dinga inlet a ngai hlak. Chuleiin, sorkar trongkam hmangin inlet inla chu, “Ringna hi beisei ram hluo theina pukka patta (jamabandi) a nih” ti ni mei a tih. Sorkar chu a ram sunga ram po po neitu a ni angin, Pathien ram/van ram neitu chu Pathien a na, chu ram ei hluo theina patta um sun chu RINGNA a nih.
Kum 2003 khan kum sawmhni liem taa ka in hmun inchawkah dawr hmun ding kan bawl a. Ka um sungin a ram khom a tharin kan inkhitir nawk a, patta pahnia lo um chu a tharin patta pakhatin ka’n siemtir bok a. Hi hmun neitu nina patta chu ka hminga um a ni leiin, kum sawmhni zet ka um naw sung khomin tu khomin an mi hung inchupui naw a, dawr hmun ding kan bawl khom an mi khap thei bok nawh. A san chu “Hupostasis” neitu ka ni tlat annawm. Chu thil le ringna leia van ram hluo thei a ni thu Hebrai ziektun a tekhi hi a fuk top a nih. Ringna neitu chun matheiloin van ram a hluo ngei ding a ni si a.
Hi ei thil hrila inthoka inchuk ding dang pakhat chu, a kawkzie anga Baibul hi inlet thrat pei a trulzie a nih. Eini rawi, abikin thrang hlui tieng, Baibula sunhang pakhat khom inhmang lo dinga a hril kha, a tira Baibul an lo inlet kha thlak thei lo ding anga ngai nuom pawl ei um bakah, ei lo baihat ta sa naw ang deua inlet a a um chun Setan kut inrolna ang hiela hril nuom el pawl ei um a, a poi ngot el. Hi lungril hi bansan ei tiu. Baibul hi ei bi chieng po leh, tuta ei thil chai ang hi a tamzie ei hmu suok deu deu a, inlet thrat le siem phuisui pei a trulzie an lang deu deu bok. Chuong laia pakhat chu Thuhriltu bua a thu chîk, voi 37 zet a hmang, thu inlar deu, Saptrong khoma an inlet fuk chie lo, eini tronga ‘teplohai teplo’ tia ei inlet, Hebrai tronga ‘Hebel’ ti hi a nih. Chu chu a hnuoia hin a hranin hang chai nawk ei tih.
HEBEL
Genesis bung khatna ei tiem chun, Pathienin ni ruk sunga a thil siem tinrenghai chu a en a, thra a ti hle thu voi sari top a chuong a. Thra ei ti thil chu ei lung sukawitu a ni hlak. Ei lung sukawitu thil rêng rêng chu ei ngaizawng amanih ditzawng a ni ngei hlak. Krista ngaizawngtu Pastor Thangngur chun,
‘I hmelah lawmna kim a um’ an ta,
I trongbau suok khom chu a thlum khuoi angin;
I mi hîpna i hmel ditum,
I trongbau suok thlum tak leh chun,
Aw hmu le hre ve dingin ka hung a nih
tiin hla mawi takin a khek suok hiel a ni kha. Pathien khomin a thil siemhai kha mawi a ti hle a nih. Chuong ni naw sien, Genesis ziektu nia hriet Mosien bung khat sungah thu pangngai ngot voi sari top a hril non ring a um nawh.
Ei Baibul hmang laia bu 21-na ei hang tlung ruok chun, Thuhriltuin ni hnuoia thil po po hi, eini tronga ei inlet dan chun, “teplo, teplohai teplo” a mi ti faipek vong bakah voi 37 top a hril non a nih. An leh, ni hnuoia thil um po po, Pathienin malsawmna tinrenga a’n khum le mawi a ti êm êm hai le chuonghai po po chunga thuneitu dinga a siem mihriemhai, Davida ngeiin,
I kut suok thangvan sanga,
Sorthla siar i’n nghathai,
Thlira ka dawnkhawl changin,
Hringmi hi iem ni hrim a,
I hriet fuk lop lop el ni?
Hriem nauhai khom iem an na,
I ngaisak em em el ni?
Angel hnuoi thetah siein,
Ropuina le chawimawina,
Tonlairang i’n tontir a.
I kut suok po po chungah
Lalin anni i siem a,
An ke hnuoiah i sie vong:
Beram le bawng ruol po po,
Ramsa le chungleng vahai,
Tuipuia nga chi tinreng,
Thilhring chi tinrenghai leh
(Sam 8:3-8) ti hiela a lo insampui le mihriem hringnuna a thilthawhai po po chu “teplo mei mei” a ni el thei ding am a ni?
Teu lo e! Teplo mei mei khom ni lo, teplohai teplo dingin Pathienin khawvel le a sunga thil umhai hi a siem ring a um nawh. Ni khom ni bok naw nih. Chun, chuonga teplo mei mei hai ta ding chun Pathienin a Naupa tir naw top a tih. Mihriem hi Pathienin ama angpuia a siem a ni leiin a mi ngai poimaw a, a lung lairil kham zingtu chu ei nih. Mihriem hringna hi a hlu a, thil teplo mei mei a ni naw leiin a Siemtu thu loa lak el a phal naw a, Dan Sawm a pek khomin, “Tuolthat naw rawh” ti hi a chuong ngat a nih. Hringnun hi thil teplo mei mei a ni nawh; thil tep (?) po po laia tep(?) tak a nih.
‘Teplohai teplo” tia ei inlet hi Hebrai trong chun “Hebel” ti a ni a, a umzie tak chu “thuok, sûm, romei” tina a nih. Tui a hung so a, a khu a hung suok a, boruokah a’n zam ral nghal el ang hi a nih. Jakob lekhathona (4:14), “In hringna chu iem a na? Sûm sawt naw te hung inlang a, bo nawk el ang hi a ni si a” a ti ang le, Davida inpakna hla (Sam 144:4) a,
Mihriem hi thuok ang chauh a na,
A dam sung khom hlimthla anga
Ral nawk el hlak ang hi a nih (Delhi Version)
a ti ang kha a nih. “Mihriem hi thuok ang chauh a na” ti hi ei Baibul hmang lai chun, “Mihriem hi ieng khom ni lo ang a na” tiin sie a na, “ieng khom ni lo ang” ti umzie ruok chu a hrie ei vang hle ka ring. Hausa si, hausa lo anga um ti ang deua poimaw si, ieng khom ni lo anga um tina hlak chu niin a’n lang bok si nawh. Hieng ang trongkam hmang hi ei Baibul lo buoipui hmasatuhai chemkalna zawng am a ni ding, an hmang rawn em em a, an hmang a nih ti hrie khom an um naw a ni el thei.
A ieng khom chu ni sien, thu inlet hi a hautakin a buoithlak a, fimkhur le inring zing a ngai. Trong pakhata inthoka trong danga Baibul inlettuhaiin thaw dan an hmang tlangpui chu Saptrongin, functional equivalence (FE) an ti a, chu chu a thu kawk phur suok dinga inlet tina a ni tak. Chuong ang chun a umzie kawk dinga an ngai tak hmangin, King James Version (KJV) buotsaituhai chun ‘hebel’ ti hi ‘vanity of vanities’ tiin an inlet a, chuong ang chun Revised Standard Version (RSV) chun an hmang ve el a. New International Version (NIV) ruok chun, “utterly meaningless” ti a hmang a, Jerusalem Bible (JB) chun “sheer futility” a ti ve thung a, New English Bible chun “emptiness of emptiness” tiin a’n let. Hmar tronga a umzie tlangpui chu ‘teplo, umzie bo der, thil thlawn hulhuol, thil kawrong, fûn bo, a ruok’ tina a ni deu tak. Tu lai tronga “I boruok top” ti hin a hrilfie takin ka hriet hmán hmàn.
Chîk taka ei bi ruok chun, Saptronga atu inlet khom hin ‘hebel’ umzie tak a phok phak naw a, a umzie an hriet anga an hrilfiena ni tak lemin a’n lang. Thuhriltu hin mihriem hringna chu ‘thuok’ leh a tekhi a, chu chu Saptronga ‘metaphor’ an ti hi a nih. Hnam tinin thil ei hril pha mani tronglamkei ei nei a, chu chu ei kalchar le inthlung tlat a ni leiin, chuong ang trongkam ei hmang pha chun ei thil hril tum kha a ngaithlatu le tiemtu ngaituona mitah a chieng êm êm el a nih. Israelhai chun an ram inhoizie hrilna dingin, ‘nenetui le khuoizu luongna ram’ ti tronglamkei an hmang a. A ngiel a ngana lak ruok chun, nenetui le khuoizu luongna ram chu tho le thilhring dang dangin bawm lut lut an ta, a rim sein thu vut vut a ta, por inthluok a ta, an lampui khom innâl bok a ta, chengna tlak hrim ni naw nih. Amiruokchu, ‘nenetui le khuoizu luongna’ ti chu metaphor a ni leiin ram le hmun ‘hnienghnar’ le inhoi tina el a nih.
Thuhriltu hin hringnun hi teplo le umzie nei lo a ni thu a hril naw a, ni khom a ni bok nawh. Hringnun hi a hlu a, thlakhla lo anga inpawt inpawthai khom hi thi rin pawla mi an ni nuom khop el. Hringnun anga hlu a um nawh. Damna ding chun nei po po khom seng ei inhuom deu vong a nih. Chuleiin, hringnun hi ‘teplo mei mei’ amanih, ‘teplohai teplo’ ei ti zat hin khêl ei hril a nih. Thuhriltu hin hringnun tawizie, ‘thuok’ ang chauh a ni thu, thil ieng khom hin an dai sawt nawzie le nisa hnuoia thilhai hrim hrim hi kum hlun tling zo hrim an um naw thu a hril lem a nih. Ei inthuok zo chara ei inthuok suok thli chu eini thua chel thei loa boruokah a’n zam ral nghal angin, hringnun khom hi eini thu ni loin, sawt naw teah a tawp a, chatuon boruokah ei inzam ral hlak a nih.
Hringnun hi ‘thuok’ ang chauh a ni thu hrilfiena dinga Jakob (4:14) le Sam (144:4) ei tar lang tah bakah Job (7:7), Isai (40:6-8) le Isu Krista thu hril (Mathai 6:25-34) leh khom tuta ei hril hi pawi kawm thin ang an nih. Hringnun hi hlu hle sienkhom hnuoia a cham sung dinga ruot chu thuok (hebel) ang chaua tawi a nih.
Kum 400 vel liem taa King James Version an inlet lai chun Hebrai 11:1 hi “Faith is the substance of things hoped for, the evidence of things not seen” tiin an inlet a. Hi taka ‘substance’ tia an inlet hi a Grik trong chun ‘Hupostasis’ ti a na. Hi Grik thumal umzie tak hi an hriet naw leiin an buoipui hle a. Grik tronga lekha ziek hluihaia inthoka a umzie hmu suok tumin an zong ngiel a, an hmu zo si naw a. Mihriem indawrna le sumdawngnaa thupui fûn tak nia an hriet leiin ‘substance’ tiin an inlet top niin an hril.
Revised Standard Version (RSV) chun hi chang hi, “Now faith is the assurance of things hoped for, the conviction of things not seen” tiin a sie ve thung a. NIV chun, “ Now faith is being sure of what we hope for and certain of what we do not see” a ti laiin, Jerusalem Bible (Roman Catholic Bible) chun, “Only faith can guarantee the blessings that we hope for, or prove the existence of the realities that at present remain unseen” a ti ve thung a. New English Bible (NEB) chun, “Faith gives substance (assurance) to our hopes, and makes us certain of realities we do not see” a ti bok.
Ei Baibul hmang lai chun, Lusei tronga mi a ngiel a ngana inletin, “Ringna chu thil beiseihai um ngeia hrietna, thil hmu lohai hrietchiengna a nih” tiin sie a na. Delhi Version-a chu “Ringna hi ei beiseihai hriet chiengna le ei la hmu naw hai hriet fiena a nih” tia sie a nih. Chik taka a Grik thumal umzie ei bi chun, Saptronga inlet le eini tronga inlet a ieng ieng khomin a ang chie a kawk phak naw vong. Hi hi thu inlet a khirkhanna le buoithlakna tak chu a nih.
KJV an inleta inthoka kum 300 hnung daiah Israel ram hmar tieng tien laia khuolbuk hlui, pilvutin a nel khum vong tah chu hnuoia inphum thil hlui dapa cho suoktu pawl arkhialawzis (archealogists) haiin an hmu suok a. Chu khuolbuka chun thir thingrem chikte an cho suok a. Hi thingrem sunga hin lekha poimaw tam tak a um a, chuonghai chu Roman mi, nu hausa le neinung pakhat ta a nih. Ama nu hin Israel ramah in le lo, hmun le hma tam tak a nei a, chuong lekhahai chu a thil neihai chu a neitu ngei a nizie hriltu le sukchiengtu a nih. Lekha phek tina chun a phek tontir lu tieng ‘Hupostasis” ti an ziek vong a. Hi hi Saptrongin ‘title deed’ an ti a. India rama ruok chu, Jamabandi ei ti a, chu lekhaa ‘PP’ ti inziek a um chun ‘Pukka Patta’ tina a nih Chu lekha neitu chu a ram neitu a ni a, kum hluna a ram neitu tak tak ruok chu Sorkar a ni dai thung a nih. Khaw lai rama khom a ram leilung po po neitu le chu chunga thuneitu tak chu Sorkar a nih. Kong danga hril chun, Jamabandi chu sorkarin a ram hluo thei dinga mi tu khom phalna a pekna lekha a nih. Chu lekha chu a nih Grik tronga ‘Hupostasis’ an ti chu.
Chu tak chu Hebrai ziektu hin ringna hrilfiena dingin a hmang a nih. Chuleiin, ngun thlukin hang bi inla, a hmaa ei hril tah ang khan, Saptrong le eini tronga ei inlethai hin a umzie an phur suok nawzie chu hre chieng thei ei tih. Hi hi a nih, thil inlet harsatna êm êm chu. A umzie ei hriet si, ei tronga thu mal intlukpui um si lo a um treu a, chuonghai chu a umzie kawk hnai tak dinga inlet a ngai hlak. Chuleiin, sorkar trongkam hmangin inlet inla chu, “Ringna hi beisei ram hluo theina pukka patta (jamabandi) a nih” ti ni mei a tih. Sorkar chu a ram sunga ram po po neitu a ni angin, Pathien ram/van ram neitu chu Pathien a na, chu ram ei hluo theina patta um sun chu RINGNA a nih.
Kum 2003 khan kum sawmhni liem taa ka in hmun inchawkah dawr hmun ding kan bawl a. Ka um sungin a ram khom a tharin kan inkhitir nawk a, patta pahnia lo um chu a tharin patta pakhatin ka’n siemtir bok a. Hi hmun neitu nina patta chu ka hminga um a ni leiin, kum sawmhni zet ka um naw sung khomin tu khomin an mi hung inchupui naw a, dawr hmun ding kan bawl khom an mi khap thei bok nawh. A san chu “Hupostasis” neitu ka ni tlat annawm. Chu thil le ringna leia van ram hluo thei a ni thu Hebrai ziektun a tekhi hi a fuk top a nih. Ringna neitu chun matheiloin van ram a hluo ngei ding a ni si a.
Hi ei thil hrila inthoka inchuk ding dang pakhat chu, a kawkzie anga Baibul hi inlet thrat pei a trulzie a nih. Eini rawi, abikin thrang hlui tieng, Baibula sunhang pakhat khom inhmang lo dinga a hril kha, a tira Baibul an lo inlet kha thlak thei lo ding anga ngai nuom pawl ei um bakah, ei lo baihat ta sa naw ang deua inlet a a um chun Setan kut inrolna ang hiela hril nuom el pawl ei um a, a poi ngot el. Hi lungril hi bansan ei tiu. Baibul hi ei bi chieng po leh, tuta ei thil chai ang hi a tamzie ei hmu suok deu deu a, inlet thrat le siem phuisui pei a trulzie an lang deu deu bok. Chuong laia pakhat chu Thuhriltu bua a thu chîk, voi 37 zet a hmang, thu inlar deu, Saptrong khoma an inlet fuk chie lo, eini tronga ‘teplohai teplo’ tia ei inlet, Hebrai tronga ‘Hebel’ ti hi a nih. Chu chu a hnuoia hin a hranin hang chai nawk ei tih.
HEBEL
Genesis bung khatna ei tiem chun, Pathienin ni ruk sunga a thil siem tinrenghai chu a en a, thra a ti hle thu voi sari top a chuong a. Thra ei ti thil chu ei lung sukawitu a ni hlak. Ei lung sukawitu thil rêng rêng chu ei ngaizawng amanih ditzawng a ni ngei hlak. Krista ngaizawngtu Pastor Thangngur chun,
‘I hmelah lawmna kim a um’ an ta,
I trongbau suok khom chu a thlum khuoi angin;
I mi hîpna i hmel ditum,
I trongbau suok thlum tak leh chun,
Aw hmu le hre ve dingin ka hung a nih
tiin hla mawi takin a khek suok hiel a ni kha. Pathien khomin a thil siemhai kha mawi a ti hle a nih. Chuong ni naw sien, Genesis ziektu nia hriet Mosien bung khat sungah thu pangngai ngot voi sari top a hril non ring a um nawh.
Ei Baibul hmang laia bu 21-na ei hang tlung ruok chun, Thuhriltuin ni hnuoia thil po po hi, eini tronga ei inlet dan chun, “teplo, teplohai teplo” a mi ti faipek vong bakah voi 37 top a hril non a nih. An leh, ni hnuoia thil um po po, Pathienin malsawmna tinrenga a’n khum le mawi a ti êm êm hai le chuonghai po po chunga thuneitu dinga a siem mihriemhai, Davida ngeiin,
I kut suok thangvan sanga,
Sorthla siar i’n nghathai,
Thlira ka dawnkhawl changin,
Hringmi hi iem ni hrim a,
I hriet fuk lop lop el ni?
Hriem nauhai khom iem an na,
I ngaisak em em el ni?
Angel hnuoi thetah siein,
Ropuina le chawimawina,
Tonlairang i’n tontir a.
I kut suok po po chungah
Lalin anni i siem a,
An ke hnuoiah i sie vong:
Beram le bawng ruol po po,
Ramsa le chungleng vahai,
Tuipuia nga chi tinreng,
Thilhring chi tinrenghai leh
(Sam 8:3-8) ti hiela a lo insampui le mihriem hringnuna a thilthawhai po po chu “teplo mei mei” a ni el thei ding am a ni?
Teu lo e! Teplo mei mei khom ni lo, teplohai teplo dingin Pathienin khawvel le a sunga thil umhai hi a siem ring a um nawh. Ni khom ni bok naw nih. Chun, chuonga teplo mei mei hai ta ding chun Pathienin a Naupa tir naw top a tih. Mihriem hi Pathienin ama angpuia a siem a ni leiin a mi ngai poimaw a, a lung lairil kham zingtu chu ei nih. Mihriem hringna hi a hlu a, thil teplo mei mei a ni naw leiin a Siemtu thu loa lak el a phal naw a, Dan Sawm a pek khomin, “Tuolthat naw rawh” ti hi a chuong ngat a nih. Hringnun hi thil teplo mei mei a ni nawh; thil tep (?) po po laia tep(?) tak a nih.
‘Teplohai teplo” tia ei inlet hi Hebrai trong chun “Hebel” ti a ni a, a umzie tak chu “thuok, sûm, romei” tina a nih. Tui a hung so a, a khu a hung suok a, boruokah a’n zam ral nghal el ang hi a nih. Jakob lekhathona (4:14), “In hringna chu iem a na? Sûm sawt naw te hung inlang a, bo nawk el ang hi a ni si a” a ti ang le, Davida inpakna hla (Sam 144:4) a,
Mihriem hi thuok ang chauh a na,
A dam sung khom hlimthla anga
Ral nawk el hlak ang hi a nih (Delhi Version)
a ti ang kha a nih. “Mihriem hi thuok ang chauh a na” ti hi ei Baibul hmang lai chun, “Mihriem hi ieng khom ni lo ang a na” tiin sie a na, “ieng khom ni lo ang” ti umzie ruok chu a hrie ei vang hle ka ring. Hausa si, hausa lo anga um ti ang deua poimaw si, ieng khom ni lo anga um tina hlak chu niin a’n lang bok si nawh. Hieng ang trongkam hmang hi ei Baibul lo buoipui hmasatuhai chemkalna zawng am a ni ding, an hmang rawn em em a, an hmang a nih ti hrie khom an um naw a ni el thei.
A ieng khom chu ni sien, thu inlet hi a hautakin a buoithlak a, fimkhur le inring zing a ngai. Trong pakhata inthoka trong danga Baibul inlettuhaiin thaw dan an hmang tlangpui chu Saptrongin, functional equivalence (FE) an ti a, chu chu a thu kawk phur suok dinga inlet tina a ni tak. Chuong ang chun a umzie kawk dinga an ngai tak hmangin, King James Version (KJV) buotsaituhai chun ‘hebel’ ti hi ‘vanity of vanities’ tiin an inlet a, chuong ang chun Revised Standard Version (RSV) chun an hmang ve el a. New International Version (NIV) ruok chun, “utterly meaningless” ti a hmang a, Jerusalem Bible (JB) chun “sheer futility” a ti ve thung a, New English Bible chun “emptiness of emptiness” tiin a’n let. Hmar tronga a umzie tlangpui chu ‘teplo, umzie bo der, thil thlawn hulhuol, thil kawrong, fûn bo, a ruok’ tina a ni deu tak. Tu lai tronga “I boruok top” ti hin a hrilfie takin ka hriet hmán hmàn.
Chîk taka ei bi ruok chun, Saptronga atu inlet khom hin ‘hebel’ umzie tak a phok phak naw a, a umzie an hriet anga an hrilfiena ni tak lemin a’n lang. Thuhriltu hin mihriem hringna chu ‘thuok’ leh a tekhi a, chu chu Saptronga ‘metaphor’ an ti hi a nih. Hnam tinin thil ei hril pha mani tronglamkei ei nei a, chu chu ei kalchar le inthlung tlat a ni leiin, chuong ang trongkam ei hmang pha chun ei thil hril tum kha a ngaithlatu le tiemtu ngaituona mitah a chieng êm êm el a nih. Israelhai chun an ram inhoizie hrilna dingin, ‘nenetui le khuoizu luongna ram’ ti tronglamkei an hmang a. A ngiel a ngana lak ruok chun, nenetui le khuoizu luongna ram chu tho le thilhring dang dangin bawm lut lut an ta, a rim sein thu vut vut a ta, por inthluok a ta, an lampui khom innâl bok a ta, chengna tlak hrim ni naw nih. Amiruokchu, ‘nenetui le khuoizu luongna’ ti chu metaphor a ni leiin ram le hmun ‘hnienghnar’ le inhoi tina el a nih.
Thuhriltu hin hringnun hi teplo le umzie nei lo a ni thu a hril naw a, ni khom a ni bok nawh. Hringnun hi a hlu a, thlakhla lo anga inpawt inpawthai khom hi thi rin pawla mi an ni nuom khop el. Hringnun anga hlu a um nawh. Damna ding chun nei po po khom seng ei inhuom deu vong a nih. Chuleiin, hringnun hi ‘teplo mei mei’ amanih, ‘teplohai teplo’ ei ti zat hin khêl ei hril a nih. Thuhriltu hin hringnun tawizie, ‘thuok’ ang chauh a ni thu, thil ieng khom hin an dai sawt nawzie le nisa hnuoia thilhai hrim hrim hi kum hlun tling zo hrim an um naw thu a hril lem a nih. Ei inthuok zo chara ei inthuok suok thli chu eini thua chel thei loa boruokah a’n zam ral nghal angin, hringnun khom hi eini thu ni loin, sawt naw teah a tawp a, chatuon boruokah ei inzam ral hlak a nih.
Hringnun hi ‘thuok’ ang chauh a ni thu hrilfiena dinga Jakob (4:14) le Sam (144:4) ei tar lang tah bakah Job (7:7), Isai (40:6-8) le Isu Krista thu hril (Mathai 6:25-34) leh khom tuta ei hril hi pawi kawm thin ang an nih. Hringnun hi hlu hle sienkhom hnuoia a cham sung dinga ruot chu thuok (hebel) ang chaua tawi a nih.
###
No comments :
Post a Comment